Lá ngải cứu là một trong những loại thảo dược quen thuộc và phổ biến trong y học cổ truyền. Với nhiều tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe, lá ngải cứu được sử dụng rộng rãi để chữa bệnh và bảo vệ sức khỏe. Từ việc giảm đau, kháng viêm cho đến tăng cường miễn dịch và trị liệu các vấn đề về da, lá ngải cứu có thể giúp cải thiện nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau. Hôm nay, Sage sẽ giới thiệu đến bạn những tác dụng tuyệt vời của lá ngải cứu mà bạn nên biết để bảo vệ sức khỏe của mình. Hãy cùng theo dõi nhé!
Một số thông tin về cây ngải cứu
Cây ngải cứu vốn là một loại cây cỏ mọc dại ở rất nhiều địa phương phía Bắc Việt Nam. Chúng thường được dùng làm món ăn hàng ngày và xuất hiện trong nhiều bài thuốc dân gian. Ngải cứu còn có tên gọi khác là rau ngải, ngải diệp.
Đặc điểm
Ngải cứu là cây thân cỏ, cây trưởng thành có thể cao từ 0.4 – 1m, thuộc họ cúc. Cây có khả năng sống lâu năm, mọc dại nên nhiều nơi coi là cỏ dại cần diệt trừ. Lá cây màu xanh, mặt dưới có một lớp lông nhung trắng, mọc lo le. Cây có mùi thơm đặc trưng, lá có tinh dầu.
Thành phần
Trong lá cây ngải cứu có hàm lượng tinh dầu tương đối lớn. Thành phần trong đó chủ yếu là monoterpen, tetradecatrilin, dehydromatricaria ester, tricosanol, rachel ancol và một số chất khác. Trong dan gian, cây ngải cứu được dùng rất nhiều trong những bài thuốc chữa các bệnh thông thường. Đặc biệt là tác dụng tốt đối với cầm máu, điều hòa kinh nguyệt, chữa đau đầu, tiêu chảy, chướng bụng,… Ngài cứu được dùng như một loại rau ăn thường ngày của nhiều gia đình và được yêu thích với vị hơi đắng và thơm.
Những tác dụng của ngải cứu trong dân gian
Các bài thuốc dân gian cổ truyền chắc chắn không thể thiếu ngải cứu. Đây là loại thảo dược dễ kiếm và được cho là có nhiều tác dụng trong hỗ trợ điều trị một số bệnh thông thường. Trong đó có thể kể đến các bài thuốc phổ biến có nhiều tác dụng sau:
Chữa bệnh về xương khớp
Nhờ tính ấm nên ngải cứu được dùng phổ biến trong những bài thuốc chữa bệnh về xương khớp. Cây có tác dụng giúp lưu thông khí huyết, tăng cường khả năng lưu thông máu, tốt cho hệ xương khớp, giảm đau, kháng viêm, nhất là đối với những người bị gai cột sống, thấp khớp,… Có thể giã ngải cứu lấy nước cốt pha mật ong để uống hoặc đâm nhuyễn làm thuốc đắp.
Hỗ trợ điều hòa kinh nguyệt
Với tính ấm, ngài cứu còn được dùng làm bài thuốc hữu hiệu trong việc hỗ trợ làm giảm đau bụng kinh, đau lưng. Chúng cũng là bài thuốc giúp hỗ trợ điều hòa kinh nguyệt đối với những người có kỳ nguyệt san không đều.
Tác dụng an thai
Trong dân gian, ngải cứu là bài thuốc hữu hiệu hỗ trợ điều trị những trường hợp phụ nữ mang thai dọa sảy, giúp an thai hiệu quả. Đây cũng là bài thuốc áp dụng cho những phụ nữ mắc chứng tử cung lạnh, khó mang thai. Tuy nhiên, bài thuốc này chỉ có tác dụng khi được sử dụng đúng liều lượng và kết hợp với một số loại thảo dược khác để làm tăng dược tính của ngải cứu.
Giúp cầm máu
Thành phần trong ngải cứu có tác dụng tốt giúp cầm máu, kháng viêm, sát khuẩn, giảm đau,… Nhờ thế, đây là bài thuốc hữu hiệu áp dụng cho những trường hợp cần sơ cứu nhanh và khẩn cấp. Nhất là những trường hợp bị thương, đứt chân tay, bị rắn cắn,…
Chữa chứng suy nhược cơ thể
Ngải cứu trong dân gian được biết đến là một bài thuốc bổ vô cùng hữu hiệu. Lá của cây kết hợp với hạt sen, táo đỏ, dùng để hầm gà ác là món ăn đại bổ giúp khai thông khí huyết, trị chứng chán ăn, suy nhược cơ thể ở những người mới ốm dậy, bệnh lâu ngày.
Chữa mẩn ngứa, nổi mề đay
Trong tinh dầu ngải cứu có thành phần chống viêm, kháng khuẩn rất tốt nên được dùng làm bài thuốc hữu hiệu có tác dụng chữa mẩn ngứa, mề đay, mụn nhọt,… Ngải cứu tươi có thể đâm nhuyễn đắp trực tiếp lên vết mẩn ngứa hoặc mụn nhọt giúp kháng viêm hiệu quả tốt. Hoặc dùng đun lấy nước tắm chữa rôm sảy, mề đay.
Giúp máu lưu thông
Với những người thường xuyên bị chóng mặt, hoa mắt do máu lưu thông kém cũng được khuyên nên sử dụng ngải cứu. Lá ngải có thể dùng làm thức ăn hàng ngày, dùng nấu canh, rán trứng để ăn hàng tuần sẽ cải thiện khả năng tuần hoàn máu não.
Chữa bệnh đường hô hấp trên
Ngải cứu còn được dùng kết hợp với một số loại thảo dược khác như: lá bưởi, khuynh diệp,… để chứa các chứng cảm mạo, ho khan, đau họng,… Dùng đun nước uống hoặc xông ngải đều rất tốt với những trường hợp này.
Ngoài ra, ngải cứu còn có rất nhiều tác dụng khác như: chữa tụt huyết áp, chữa bệnh giun sán, cải thiện lưu thông máu,… Đây còn được coi là một loại thực phẩm bổ dưỡng, ngon miệng, có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon, tốt cho sức khỏe, được nhiều người yêu thích.
Một số bài thuốc và món ăn từ rau ngải cứu
Có rất nhiều bài thuốc khác nhau sử dụng ngải cứu để điều trị một số bệnh lý, sau đây là những bài thuốc điều trị những bệnh lý thường gặp trong cuộc sống:
- Trị mụn cóc, mụn cơm: Rau ngải cứu giã nhỏ ra rồi đắp lên mụn cóc hoặc mụn cơm hằng ngày, thực hiện liên tục từ 3-10 ngày sẽ có hiệu quả;
- Trị mụn cá: Giã rau ngải cứu rồi đắp lên mặt tại vị trí bị mụn trứng cá, chờ 20 phút rồi rửa sạch với nước. Kiên trì thực hiện cho đến khi hết mụn;
- Trị mẩn ngứa, ghẻ lở, rôm sảy: Ngải cứu sau khi giã nát, vắt lấy nước rồi hòa chung với nước tắm hằng ngày. Sau khi thực hiện liên tục trong vài ngày sẽ thấy được hiệu quả;
- Trị bong gân: Lá ngải cứu tươi giã dập hoặc lá ngải cứu khô tẩm rượu sau đó bó vào vị trí bong gân, thực hiện một lần trong ngày, nếu chỗ bong gân có hiện tượng đau và sưng tấy thì có thể bó hai lần trong ngày. Có thể thay thế rượu bằng giấm, hiệu quả đạt được tương tự nhau;
- Dưỡng da: Ngải cứu rửa sạch và trần qua, sau đó thái nhỏ và đun sôi với 500ml nước trong khoảng 20 phút. Sau đó lọc bỏ bã, để nguội và sử dụng như nước hoa hồng;
- Trị cảm cúm: Sử dụng ngải cứu, lá khuynh diệp, vỏ bưởi đun với 2 lít nước sau đó dùng để xông trong vòng 15 phút. Làm liên tục từ 2-3 ngày bệnh sẽ thuyên giảm.
Sau đây là một vài món ăn sử dụng rau ngải cứu thường gặp trong cuộc sống:
- Gà ác hầm ngải cứu: Nguyên liệu gồm 1 con gà ác khoảng 350g, 10g đương quy, 20g câu kỷ tử, 2 quả lê, 250g ngải cứu hầm trong nửa lít nước. Khi nước cạn còn 1⁄2 thì chia thành 5 phần ăn trong cả ngày. Ăn trong vòng 1-2 tuần có tác dụng điều trị suy nhược cơ thể, kém ăn.
- Trứng rán ngải cứu: Đây là món ăn đơn giản, dễ làm, có nhiều tác dụng nếu ăn trong thời gian dài ( chỉ nên ăn 1-2 lần trong tuần) như loại bỏ máu ứ, lưu thông máu, có lợi cho quá trình trao đổi chất, giúp loại bỏ chứng lạnh trong tử cung.
- Óc heo chưng ngải cứu: Giúp thay đổi khẩu vị, kích thích ăn ngon hơn vì trong lá ngải cứu có chứa adenin và choline, hai thành phần cấu thành lên vitamin B có tác dụng tích cực trong chuyển hóa các chất.
Một số lưu ý khi sử dụng ngải cứu
Ngải cứu được biết đến là có rất nhiều tác dụng bồi bổ sức khỏe và chữa bệnh. Tuy nhiên, việc sử dụng trong đời sống hàng ngày cũng như sử dụng làm thuốc cần thận trọng. Trong dân gian cũng chỉ ra rằng, nếu sử dụng quá nhiều ngải cứu có thể dẫn tới ngộ độc. Hoặc nếu sử dụng không đúng cách có thể gây phản tác dụng. Vì thế, việc sử dụng ngải cứu cần lưu ý những điều sau đây:
-
Không nên dùng quá nhiều ngải cứu, mỗi lần chỉ nên ăn tối đa 5 ngọn, mỗi tuần không nên ăn quá 3 lần.
-
Người mang thai hoặc từng sảy thai, sinh non, không nên ăn.
-
Phụ nữ cho con bú cũng không nên sử dụng ngải cứu hàng ngày.
-
Không dùng ngải cứu làm thuốc kết hợp với các loại thuốc chữa trầm cảm, tiểu đường, chống đông máu, ung thư, kháng khuẩn,… sẽ gây tương tác và phản tác dụng của thuốc.
-
Cần hết sức thận trọng khi dùng ngải cứu với những người có cơ địa mẫn cảm với thảo dược.
-
Không dùng ngải cứu dài ngày, quá 4 tuần.
Tốt nhất, việc sử dụng ngải cứu hay các loại thảo dược khác với bất cứ mục đích nào trong điều trị bệnh đều cần tham khảo ý kiến của bác sĩ.